ادامه مطلب:

ضرورت پیدایش دولت

1-نظریه طبیعی یا فطری:

  ( تجمع خانواده ها = تامین نیازمندیها = پیدایش دولت )

از نظر ارسطو :

مهمترین وظیفه دولت اصلاح عیوب اخلاقی شهروندان وتلقین فضایل نفسانی به آنهاست .

از نظر لاک :

وظیفه دولت محدود به همین است که از حقوق اعضای خود هر آنگاه که مورد تجاوز قرار گرفت دفاع نماید .

2 - نظریه الهی :

 ( تشکیل دولت ناشی از حکومت الهی واراده خداوندی بوده ومتصدیان امور از طرف خداوند مبعوث می شوند.)

غالب نویسندگان قرون وسطا این نظریه را قبول داشته اند

 ابو علی سینا نیز برای دولت منشاء الهی قائل شده وبیان کرده که مقنن باید انسان باشد واین شخص همان پیامبر(ص) است که از طرف خداوبا امر وحی او مردم را به طرف عدالت، رفاه وآسایش هدایت می کند.

 3 - نظریه قرارداد اجتماعی:  (روسو):

( عقد قرارداد یا فرد عده ای جهت دفاع از حقوق مردم وبالعکس تبعیت مردم از فرد یا افرادمشخص شده) .

1-3-در دولت هر فردی از افراد ممکن است از اراده عمومی که قانون نماینده آن است اطاعت کند.

  2-3-تمام مردم مساوی می باشند.

  3-3-منظور از تشکیل دولت تامین سعادت وخوشبختی افراد است.

  4-3-چون دولت حکمران عادل است واحتمال ظلم او نمی رود از اینرو ممکن است قدرت دولت نامحدود باشد.

  5-3-چون منافع عمومی ملت مطابقت تام با منافع اشخاص دارد پس مردم مجاز نیستند اقدامات دولت را تعبیر به ظلم نموده وعلیه دولت قیام کنند.

  6-3- چون حاکمیت غیر قابل انتقال است از اینرو قابل مرور زمان است .

4       - نظریه تکامل :

   (( دولت در نتیجه بسط وگسترش خانواده به وجود آمده است ))

( خانواده =  طایفه = دولت )

 5 - نظریه غلبه :

( تاسیس یک طبقه حاکمه از غالبین بر مغلوبین )

پیروان این نظریه معتقدند که خانواده مالکیت شخصی ،ملیت وحقوق تماما نتیجه تشکیل دولت است .

6 -  نظریه اقتصادی :

 (دولت برای بوجود وبقای نوع بشر ضروری نبوده، بلکه به خاطر تفاوت موقعیت اقتصادی افراد تشکیل یافته است ).

( تاسیس دولت توسط اغنیا وتهیه قوای مادی جهت حفظ اموال خود در مقابل فقرا).

·         به عقیده اغلب دانشمندان دولت نه فقط به واسطه ی تکامل خانواده وتسلط ایل قوی بر ایلات ضعیف به وجود آمده، بلکه ضرورت مبارزه با مخاطرات عمومی ، اوضاع جغرافیایی ، وحدت نژاد، عقاید مذهبی ، منافع اقتصادی وبسیاری ار عوامل دیگر در تشکیل دولت دخیل بوده است.

 ·            از صفات اصلی مشخص کننده ی ، دولت قدرت وقانون است .

عناصر اساسی برای وجود وبقای دولت :

        1 -           قلمرو

  2-           جمعیت

3-              حکومت

 4-                 حاکمیت

فرم های حکومت  :

   الف –   از لحاظ شکل حکومت   :

  1-حکومت سلطنتی

       2- حکومت جمهوری

1-2 : حکومت جمهوری بدون واسطه:

 در این نوع حکومت مردم به طور مستقیم در مجمع های مشخص، جمع شده وقوانین مملکتی را تهیه می کنند.

 2-2: حکومت جمهوری با واسطه :

 این نوع حکومت خود دو نوع است ، در یک نوع مردم بطور مستقیم اعضای پارلمان وهمچنین رئیس جمهور را انتخاب می کنند ودر نوع دوم مردم اعضای پارلمان را انتخاب می کننند واین پارلمان رئیس جمهور انتخاب می کند.

 3-حکومت ملوک الطوایفی (فئودالسیم).

4-حکومت اشرافی (آریستوکراسی).

5-حکومت متنفذین(الگارشی).

6-حکومت نخبگان (الیت).

ب – از لحاظ طرز اداره حکومت:

 1- حکومت دیکتاتوری.

2-حکومت دمکراسی.

 3-حکومت فدرال.

ادامه دارد....

منابع:  مجموعه بسته های محتوایی تبیین آفاق

ادامه مطلب:

نظام اسلامی:

1-وجود دولت در اسلام از همان ابتدای ظهور مورد توجه بوده وسابقه آن به صدر اسلام بر می گردد که توسط پیامبر گرامی اسلام(ص) بنا نهاده شد.

2-تمامی پیشرفتهای اسلام ومسلمین در طول تاریخ در سایه وجود دولت بوده است.

n          حضرت محمد(ص) در یک زمان دین ودولت را پایه گذاری کرد وگستره این دو دوره زندگی ایشان هم سان بوده است . (دانشمند ایتالیایی – فل لینو)

n          پیامبر اسلام پیشوای دین ورئیس دولت بود. (توماس آرنولد)

حکومت دینی:

1-فرمان خدا را روی زمین برپا می دارد ونقش انسان را در جانشین خدا شدن تحقق می بخشد.

2-یگانه راهی است که می تواند استعدادهای انسان را در جهان اسلام شکوفا سازد واو را تا جایگاه طبیعی اش که پایگاه والای تمدن انسانی باشد بالا ببرد واز پراکندگی ها وعقب ماندگی ها وتباهی ها رنگانگی که دچار آن است رهایی بخشد.

3-برپایی قسط وعدل وبرقراری نظم عمومی وعدالت اجتماعی را سر لوحه کار های خود قرار می دهد .

4-وظایفی که سایر حکومت ها بعهده دارند از جمله: تامین بهداشت روحی وروانی وجسمی افراد در جامعه، آموزش وپرورش انسانها، تامین امنیت اجتماعی را نیز بر عهده دارد.

سه شان حاکمیت شامل :

1-ولایت اجرایی : همان قدرت انتخاب در امور اجرایی است.

 2-ولایت قضایی: همان صلاحیت امر قضا بین مسلمانان است.

3-ولایت تقنینی همان شارع اسلام است که احکام شریعت را بیان می کند.

اسلام دین سیاسی:

1 - اسلام را نمی توان جدای از حکومت تصور کرد چون بدون حکومت اکثر احکام وقوانین کارآیی خود را از دست می دهند واین بر خلاف اندیشه اسلام است . به عبارت دیگر دین وسیاست در اسلام از یکدیگر جدا نیست زیرا (سیاست در اسلام عبارت است از امامت ورهبری جامعه در جهت تامین مصالح دنیوی واخروی )به گفته شهید مدرس (سیاست ما عین دیانت ماست ودیانت ما عین سیاست ماست). وحضرت امام خمینی (ره)که می فرماید(اسلام تمامش سیاست است )

احیای پیوند دین وسیاست توسط حضرت امام (ره)وتحقق نظام سیاسی اسلام وشکل گیری اسلام سیاسی در قالب نظام مقدس جمهوری اسلامی.

2-تشکیل امت اسلامی

چنانچه قبلا ذکر شد جمعیت عناصر اصلی تشکیل دولت بشمار می رود، از اینرو پیامبر اکرم(ص)با طرح اندیشه اخوت اسلامی، بین مسلمانان عقد اخوت بست وبا ایجاد وحدت بین مسلمانان امت اسلامی را بنیان نهاد.

ضرورت دولت در اسلام

1-ضرورت سازمان ونهاد اجرایی(دلیل عقلی)

2-ماهیت قوانین اسلام

3-سیره عملی پیشوایان دینی

شرایط حاکم از نگاه قرآن :

انسان کامل – از نظر قرآن حاکم می بایست انسان کاملی باشد که بتواند به عنوان خلافت وولایت عمل کند.

معیارهای شناسایی:

الف- شرایط بینشی ونگرشی:

 1-ایمان وتوحید.

 2-اجتناب از استبداد وخود کامگی.

3–مهرورزی ومردم دوستی.

4– نرمی ومدارا با مردم .

ب - شرایط عملی وهنجاری:

1-    مشورت،کارآمدی ومدیریت.

2-  احسان به مردم.

       3- امانت داری.

4– توانایی های علمی وجسمی.

5 – اجتناب از ظلم وستم

نتیجه گیری:

 1-اسلام به عنوان آخرین دین آسمانی در صدد تامین نیازهای فطری وطبیعی انسان است.

 2-اسلام دارای قوانینی ومقرارات برای نیل به هدف فوق می باشد.

3-برای اجرای قوانین ومقررات نیاز به نهاد اجرایی می باشدکه این را عقل نیز تایید می کند.

3-  بنابراین تشکیل دولت یا نظام اسلامی جزء لاینفک دین اسلام می باشد.

منابع : مجموعه بسته های محتوایی(تبیین آفاق )